ฉบับที่ 147 ปลาแมกเคอเรล

ชื่อแมกเคอเรลนี้ น่าจะคุ้นหูคนไทยกันมากแล้ว เพราะเมื่อพลิกไปดูฉลากปลากระป๋อง อาหารที่นิยมแจกกันในยามยากหรือประสบภัยต่างๆ  ก็จะเห็นว่าเป็นปลาแมกเคอเรลในซอสมะเขือเทศกันเสียส่วนใหญ่ สมัยก่อนเราจะคุ้นกับปลาซาร์ดีนในซอสมะเขือเทศมากกว่า แต่มันมามีเรื่องฮือฮาเอาเมื่อประมาณ 8 ปีก่อน โดยผู้เชี่ยวชาญเรื่องปลาทะเลท่านหนึ่งสังเกตพบว่า ปลากระป๋องยี่ห้อดังที่ระบุว่า ปลาซาร์ดีนในซอสมะเขือเทศนั้น น่าจะโกงผู้บริโภคเสียแล้ว ด้วยการใช้ปลาทูแมวมาผลิตแทนปลาซาร์ดีน สืบไปสืบมาความเลยแตกว่า ปลาซาร์ดีนนั้นมันหายากนักหนา ปลาทู นี่แหละ ถึงไม่ใช่ก็แทนกันได้(บางคนก็ว่าอร่อยกว่าด้วย) อ้าว...เขียนเรื่องปลาแมกเคอเรล แล้วไปเกี่ยวอะไรกับปลาทู คือเรื่องมันมีอยู่ว่า แมกเคอเรล นั้นเป็นชื่อเรียกปลาทะเลที่มีลักษณะคล้ายกันคือ ผิวเป็นเกล็ดละเอียดสีเงินมันวาว ตัวเรียวยาวกลมคล้ายทรงกระบอก หัวแหลมท้ายแหลม มีครีบกระโดงหนึ่งครีบ ครีบท้องหนึ่งครีบ ครีบข้างหนึ่งคู่ หางสองแฉก ซึ่งอาศัยอยู่ทั่วไปตามชายฝั่งทะเลอยู่รวมเป็นฝูงใหญ่ ดังนั้นปลาทูที่เราคุ้นเคยไม่ว่าจะปลาทูแมว ปลาทูลัง หรือปลาทูแขก จึงจัดว่าเป็นปลาแมกเคอเรลเช่นกัน อ้อ ! ปลาซาบะ ก็เป็นปลาแมกเคอเรล ด้วยเหมือนกันนะ(คนญี่ปุ่นเรียกปลาพวกแมกเคอเรลทั้งหลายว่า ปลาซาบะ) ปลาแมกเคอเรลนั้นประชากรโลกนิยมกินกันมาช้านานแล้ว เมื่อนิยมกินกันมากๆ ก็เลยเกิดปัญหาใหญ่ตามมา คือว่า ปลาแมกเคอเรล กำลังใกล้จะสูญพันธุ์ คาดว่าในอีกไม่กี่ปีนี้แหละ ปัญหานี้ใหญ่หลวงนักขนาดสมาคมการอนุรักษ์ทางทะเล หรือ MSC ของอังกฤษ ได้ประกาศลดระดับปลาแมกเคอเรล จากเดิมที่แนะนำว่าเป็นอาหารสุขภาพที่มีความยั่งยืน "ควรรับประทานเป็นประจำ" กลายเป็น "ควรรับประทานเป็นครั้งคราว"  แทน ปลาแมกเคอเรลพันธุ์ไทย อย่างปลาทู ก็แว่วๆ ว่าใกล้จะหมดอ่าวเหมือนกัน ทั้งจากสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและจากชาวประมงที่ไม่แคร์สื่อ จับปลาไม่เลือกฤดูกาล ไม่เลือกวิธีการ ผู้บริโภคเองก็คงต้องเปลี่ยนหันมารับประทานปลาให้หลากหลายชนิดกันมากขึ้น เพราะปลานั้นมีประโยชน์ไม่ว่าจะปลาน้ำจืดหรือปลาน้ำทะเล ต่างล้วนแต่กินแล้วดีต่อสุขภาพด้วยกันทั้งนั้น  

อ่านเพิ่มเติม >